Η στροφή στον βιγκανισμό

«Αν τα σφαγεία είχαν γυάλινους τοίχους, όλοι θα γίνονταν χορτοφάγοι» ~ Πολ ΜακΚάρτνεϊ

Τι είναι όμως ο βιγκανισμός που εμπεριέχει τη vegan διατροφή ή αυστηρή χορτοφαγία; Μας απαντά η Λέσλι Κρος, το 1949, ότι είναι η αρχή της χειραφέτησης των ζώων από την ανθρώπινη εκμετάλλευση.

Με άλλα λόγια, η αυστηρή χορτοφαγία επιζητά το τέλος της χρήσης των ζώων από τον άνθρωπο για τροφή, ανέσεις, δουλειά, κυνήγι, ζωοτομία και οποιοδήποτε άλλο μέσο περιλαμβάνει εκμετάλλευση της πανίδας.

Ποια είναι όμως η ιστορία του βιγκανισμού; Είναι μια σύγχρονη διατροφική μόδα ή μπορεί να προέρχεται και από πιο παλιά; Στον ινδουισμό έχουμε αναφορές το 7.900 π.Χ., ενώ στο εβραϊκό βιβλίο της Γένεσης, που συμπεριελήφθη και στην Παλαιά Διαθήκη, στις ουτοπικές εποχές του κήπου της Εδέμ, οι άνθρωποι και τα ζώα δημιουργήθηκαν «raw vegan».

O βουδισμός, επίσης, απαγόρευσε τη χρήση ζώων, αλλά και η δυναστεία των Χαν στην Κίνα δημιουργεί το πρώτο τόφου. Στην Αρχαία Ελλάδα, ο Πυθαγόρας ανέφερε ότι «όσο ο άνθρωπος εξακολουθεί να είναι ο αδίστακτος καταστροφέας των κατώτερων ζωντανών όντων, δεν θα γνωρίσει ποτέ την υγεία ή την ειρήνη.

Για όσο διάστημα θα σφαγιάζουν τα ζώα, θα σκοτώνουν ο ένας τον άλλον. Αυτός που σπέρνει τον σπόρο της δολοφονίας και του πόνου δεν μπορεί να αποκομίσει χαρά και αγάπη».

Πλάτωνας, Εμπεδοκλής, Πλωτίνος, Πορφύριος -μακροσκελής η λίστα των Ελλήνων φιλοσόφων που ασπάζονται τις ίδιες ιδέες, αλλά και πλήθος άλλων μεταγενέστερων ανά την οικουμένη-, Γκάντι, Τολστόι, Ντα Βίντσι και Αϊνστάιν - κατά τη διάρκεια των τελευταίων χρόνων της ζωής του.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ένας vegan τρόπος διατροφής και γενικά διαβίωσης είναι υγιεινότερος από αυτόν του δυτικού τύπου, ενδείκνυται δε και για τις γυναίκες που βρίσκονται σε κύηση.

Αρχικά να επισημάνουμε ότι οι απαιτήσεις του οργανισμού σε πρωτεΐνη μπορούν εύκολα να ικανοποιηθούν σε μία vegan διατροφή, η οποία περιλαμβάνει ποικιλία φυτικών τροφών και ικανοποιητικό αριθμό θερμίδων (Ιταλική Ένωση Διατροφολογίας 2017), καθώς όλα τα βασικά αμινοξέα μπορεί να τα προσλάβει ο ανθρώπινος οργανισμός από τις φυτικές πρωτεΐνες (USDA, Υπουργείο Γεωργίας των Ηνωμένων Πολιτειών 9/12/2018).

Εάν μια ποικιλία φυτικών τροφών καταναλώνεται κατά τη διάρκεια της ημέρας, δεν υπάρχει ανάγκη για συνδυασμούς πρωτεϊνικών πηγών σε κάθε γεύμα (Αμερικανική Διαιτητική Ένωση 2016).

Είναι αλήθεια ότι μια vegan διατροφή και ειδικότερα μια Whole Food, Plant-Based Diet, δηλαδή μία διατροφή Μη Επεξεργασμένων Φυτικών Τροφών, μειώνει τον κίνδυνο:

• Καρδιαγγειακών κατά 25% (2002, Oxford. 2019, Hos. Johns Hopkins)
• Διαβήτη τύπου ΙΙ κατά 50% (2019, 300.00 συμμετέχοντες, Harvard)
• Καρκίνου (μαστού, παχέος εντέρου και προστάτη) κατά 15% (2016, World Cancer Research Funds).

Στις εγκύους διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση:

• Ικανοποιητικού σωματικού βάρους
• Χαμηλότερων τιμών χοληστερίνης
• Χαμηλότερης αρτηριακής πίεσης.

Άρα μικρότερο κίνδυνο για μαιευτικά προβλήματα:

• Προεκλαμψία-Εκλαμψία
• Διαβήτη κυήσεως
• Αυξημένο ποσοστό καισαρικών τομών.

Τέλος, οι λεχώνες που ακολουθούν αυτό το διατροφικό μοντέλο έχουν καλύτερη ποιότητα γάλακτος, καθώς αυτό περιέχει πολύ λιγότερες διοξίνες, τοξικές χημικές ουσίες, οι οποίες συσσωρεύονται στο ζωικό λίπος, μιας και είναι λιποδιαλυτές και μπορεί πολύ εύκολα να εισέλθουν στον ανθρώπινο οργανισμό, αλλά και να παραμείνουν, μιας και δεν αποβάλλονται με τα ούρα.

Με δεδομένα τα παραπάνω, δεν εκπλήσσει το γεγονός ότι ορισμένες ασφαλιστικές εταιρείες, όπως η HealthIQ -με άδεια και στις 50 πολιτείες των ΗΠΑ- μείωσε την τιμή της ασφάλισης ζωής για τους vegans, επισημαίνοντας ότι έχουν 63% λιγότερες πιθανότητες να υποφέρουν από υπέρταση από τους κρεατοφάγους.

Η υπέρταση είναι η κύρια αιτία καρδιακών προσβολών. Επίσης, σύμφωνα με μελέτη του 2013, οι vegans έχουν 15% χαμηλότερο κίνδυνο θνησιμότητας από ασθένειες γενικότερα. Κατά συνέπεια, είναι ανάγκη να προσαρμοστούν και τα νοσοκομεία μας.

Aναντίρρητα το ΙΑΣΩ, ως ένα πρωτοπόρο νοσοκομείο όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη γενικότερα, έχει κάνει το πρώτο βήμα και στον τομέα αυτό. Νοσοκομεία της Νέας Υόρκης από το 2020, μετά από ένα νομοσχέδιο-ορόσημο που υπογράφηκε, πρέπει να διαθέτουν μια υγιεινή φυτική επιλογή σε κάθε γεύμα.

Το νομοσχέδιο S1471A/A4072 που εισήχθη από τον γερουσιαστή Brad Hoylman και το μέλος της Συνέλευσης Richard N. Gottfried, απαιτεί από τα νοσοκομεία στη Νέα Υόρκη να διαθέτουν γεύματα και σνακ φυτικής προέλευσης που δεν περιέχουν ζωικά προϊόντα ή υποπροϊόντα και είναι διατροφικά ισοδύναμα με άλλα είδη μενού. Το νομοσχέδιο απαιτεί επίσης από τα νοσοκομεία να αναφέρουν τις φυτικές επιλογές γραπτώς.

Άρθρο που δημοσιεύεται στο περιοδικό «The Lancet» (2/2/2019) αναφέρει ενδεικτικά ότι οι ανθυγιεινές δίαιτες ενέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο νοσηρότητας και θνησιμότητας από ό,τι το μη ασφαλές σεξ και η χρήση αλκοόλ, ναρκωτικών και καπνού μαζί.

Καθώς πολλά περιβαλλοντικά συστήματα και διαδικασίες παραγωγής τροφίμων ωθούνται πέρα από ασφαλή όρια, απαιτείται επειγόντως ένας παγκόσμιος μετασχηματισμός του συστήματος τροφίμων. Πoιο πιστεύετε ότι είναι το πιο σημαντικό; Να παράγουμε άφθονο οικονομικό φαγητό ή να προστατέψουμε το μέλλον του πλανήτη μας;

Δεν είναι ανάγκη να πρέπει να διαλέξουμε. Επενδύοντας στην έρευνα και την τεχνολογία μεταμορφώνουμε την παραγωγή, διανομή και κατανάλωση τροφίμων για να έχουμε υγιείς ανθρώπους, υγιείς κοινωνίες και ένα βιώσιμο πλανήτη, δημιουργώντας νέες ευκαιρίες.

Έφτασε η ώρα να αναδιαμορφώσουμε το μέλλον μας και να μετακινηθούμε από μία ιδέα σε μία νέα πραγματικότητα.Έχετε τη διάθεση για αλλαγή;

Βασιλική Σκαλαφούρη, Μαιευτήρας Γυναικολόγος,Υπεύθυνη Vegan Maternity Department Care ΙΑΣΩ