Παγκόσμια Ημέρα Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας
Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) είναι μία συχνή νόσος ανάμεσα σε καπνιστές, εμφανίζεται στην 5η προς 6η δεκαετία της ζωής και αποτελεί την 3η αιτία θανάτου παγκοσμίως.
Περίπου 384 εκατ. άνθρωποι παγκοσμίως πάσχουν από ΧΑΠ αν και μεγάλο ποσοστό είναι αδιάγνωστοι. Από τους ενήλικες καπνιστές 10% πάσχουν από ΧΑΠ δηλαδή περίπου 600.000 Έλληνες νοσούν. Οι άνδρες πάσχουν 2,5 φορές περισσότερο από τις γυναίκες.
Η νόσος οφείλεται, σε συντριπτικό ποσοστό στο κάπνισμα αν και η ατμοσφαιρική ρύπανση σε αστικά κέντρα και σε ορισμένους επαγγελματικούς χώρους δεν είναι ευκαταφρόνητη.
Για πολλά χρόνια, συνήθως πάνω από 10-15, η ασθένεια αναπτύσσεται σιωπηλά, προκαλώντας ήπιες ενοχλήσεις, χωρίς να δίνει ανησυχητικά συμπτώματα που να προειδοποιούν. Γι’ αυτό και χαρακτηρίζεται ως «η σιωπηλή ασθένεια ». Επιπρόσθετα τ ο ενοχικό συναίσθημα για το κάπνισμα καθυστερεί την αρχική ιατρική εκτίμηση και την αναζήτηση λύσης.
Η ΧΑΠ αποφράσει τους βρόγχους (τους αεραγωγούς που αναπνέουμε) και καταστρέφει τον πνευμονικό ιστό. Μόνο όταν μεγάλο μέρος των πνευμόνων καταστραφεί ο ασθενής αρχίζει να έχει ανησυχητικά συμπτώματα όπως δύσπνοια, βήχα και απόχρεμψη ώστε να αναζητήσει ιατρική γνώμη. Αν ο ασθενής συνεχίσει να αγνοεί τα συμπτώματα και συνεχίζει να καπνίζει, αφήνει την αρρώστια να εξελιχθεί στην πιο προχωρημένη της μορφή . Σε αυτήν, ο ασθενής περιορίζει τις δραστηριότητες του σε αυτές που μπορεί να ανταποκριθεί λόγω δύσπνοιας και με το πέρασμα του χρόνου και σταδιακά αυτοπεριορίζεται στο σπίτι.
Η κλινική εξέταση, το ιστορικό συμπτωμάτων και καπνίσματος , ο απεικονιστικός έλεγχος και η σπιρομέτρηση θα θέσουν τη διάγνωση και το στάδιο της νόσου. Η διακοπή καπνίσματος, η έγκαιρη αναζήτηση ιατρικής φροντίδας και ο εμβολιασμός αποτελούν λύσεις για πρόληψη και σταθεροποίηση της νόσου. Ανάλογα με το στάδιο της νόσου θα τεθεί και η αντίστοιχη αγωγή που μπορεί να κυμαίνεται από εισπνεόμενα βρογχοδιασταλτικά μέχρι πνευμονική αποκατάσταση και οξυγονοθεραπεία κατ’ οίκον.
Πέρα από την αντιμετώπιση της σταθερής νόσου μπορεί να συμβούν και παροξύνσεις. Η πανσπερμία αναπνευστικών ιών μεταξύ αυτών ο κορονοϊός και οι ιοί γρίπης, καθώς και η νόσηση από πνευμονιόκοκκο οδηγούν τους ασθενείς σε αύξηση της φαρμακευτικής αγωγής, μείωση της αναπνευστικής λειτουργίας που συνήθως δεν επανέρχεται στην προηγούμενη κατάσταση και ενδεχομένως σε νοσηλεία σε νοσοκομείο. Μία παρόξυνση μπορεί να διπλασιάσει τον ρυθμό πτώσης της αναπνευστικής λειτουργίας και να επιβαρύνει το στάδιο της νόσου.
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για την ΧΑΠ το άρθρο αυτό αποσκοπεί στην ευαισθητοποίηση των επαγγελματιών υγείας αλλά και του γενικού πληθυσμού στην έγκαιρη αναγνώριση συμπτωμάτων ΧΑΠ και την έγκαιρη αντιμετώπιση που είναι και η μόνη λύση να μην εξελιχθεί η νόσος.
Νικόλαος Ζίας, Πνευμονολόγος ΙΑΣΩ Γενική Κλινική
Σχετικά Άρθρα
