Η σπουδαιότητα του Μητρικού Θηλασμού τις πρώτες ώρες της ζωής

Ο Μητρικός Θηλασμός είναι μια βιολογική διαδικασία, γνωστή στο ανθρώπινο είδος χιλιάδες χρόνια πριν και υπήρξε η μοναδική δυνατότητα των νεογέννητων του ανθρώπινου είδους για επιβίωση. Το μητρικό γάλα είναι τροφή υψηλής ποιότητας και αναντικατάστατη.

Αναγνωρίζοντας τη σπουδαιότητα και τη μοναδικότητα του μητρικού θηλασμού, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.) και η UNICEF συστήνουν το μητρικό θηλασμό ως την ιδανική, πλήρη και αποκλειστική διατροφή για τους πρώτους έξι μήνες της ζωής. Ακόμα, συστήνουν να συνεχίζεται και μετά την προσθήκη στερεών τροφών για δώδεκα ή είκοσι τέσσερις μήνες ή και για όσο διάστημα το επιθυμεί η μητέρα και το παιδί της.

Η ιδανική στιγμή για να ξεκινήσει και να εξελιχθεί με επιτυχία ο μητρικός θηλασμός είναι αμέσως, αλλά και κατά τη διάρκεια της πρώτης ώρας μετά τον τοκετό.

Ο πρώτος δυνατός δεσμός ανάμεσα στη μητέρα και το παιδί της ξεκινά σε ετούτη εδώ την πρώτη ώρα:

Η πρώτη αγκαλιά

Η πρώτη ματιά

Η πρώτη επαφή

Οι πρώτες τρυφερές λέξεις της μητέρας στο παιδί της

Ο πρώτος μητρικός θηλασμός

Η πρώτη επαφή της μητέρας με το παιδί της, δεν πρέπει να διακόπτεται παρά μόνο εάν πολύ σοβαροί ιατρικοί λόγοι το απαιτούν. Σ’ αυτήν εδώ την ώρα, σημαντικό ρόλο παίζει η «δέρμα με δέρμα» επαφή της μητέρας με το παιδί της. Όταν υγιή παιδιά τοποθετούνται πάνω στην κοιλιά και το στήθος της μητέρας τους αμέσως μετά τον τοκετό, παρουσιάζουν αξιοσημείωτες δεξιότητες και ικανότητες.

• Βρίσκονται σε εγρήγορση
• Μπορούν ενστικτωδώς να προσεγγίσουν το στήθος της μητέρας τους και να ξεκινήσει ο πρώτος θηλασμός
• Στο πρώτο απαλό άγγιγμα του μητρικού στήθους από το χεράκι ή το κεφαλάκι του νεογνού ενεργοποιείται η απελευθέρωση της ωκυτοκίνης, ορμόνη η οποία διευκολύνει τη ροή του μητρικού γάλακτος και ενισχύει την αγάπη της μητέρας προς το μωρό.
• Το νεογέννητο μυρίζει ή γλύφει τη θηλή της μητέρας του και καθώς το αντανακλαστικό του θηλασμού είναι πολύ ισχυρό κατά την πρώτη ώρα, βρίσκει την κατάλληλη θέση και αρχίζει να θηλάζει.

Σημαντικά βήματα που είναι στοιχειώδη για την επιβίωσή του, αλλά και την άριστη ψυχική του υγεία.

Ο θηλασμός πέρα από την κάλυψη της ανάγκης για τροφή, θα λειτουργήσει ως μέσο που θα διατηρήσει και θα ενδυναμώσει την ασφάλεια και την προσκόλληση του νεογέννητου στη μητρική φιγούρα.

Η έναρξη του μητρικού θηλασμού από την πρώτη ώρα της ζωής του νεογνού, προβλέπεται και από την πρωτοβουλία για τα φιλικά προς τα βρέφη νοσοκομεία με το τέταρτο βήμα του κειμένου που συνέταξαν η Π.Ο.Υ. και η UNICEF «ΔΕΚΑ ΒΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΕΝΑΝ ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΟ ΘΗΛΑΣΜΟ» και αναφέρει ρητά ότι: «Φροντίζουμε για την έγκαιρη έναρξη του θηλασμού, εδραιώνοντας έτσι τη γαλακτοφορία και ενισχύοντας το συναισθηματικό δέσιμο μητέρας και βρέφους».

Τα οφέλη για το νεογνό από την έναρξη του Μητρικού Θηλασμού κατά την πρώτη ώρα είναι πολλά και σημαντικά:

• Η επαφή «δέρμα με δέρμα» βοηθά το νεογνό να κρατηθεί ζεστό, κάτι που είναι πολύ σημαντικό, ειδικά για τα πρόωρα και λιποβαρή μωρά.
• Το βρέφος ξεπερνά ευκολότερα το στρες του τοκετού
• Είναι ήρεμο, δεν κλαίει
• Η αναπνευστική και καρδιακή του λειτουργία σταθεροποιείται με ομαλό ρυθμό
• Αν και το βρέφος έρχεται σε επαφή με βακτηρίδια που μεταφέρει η μητέρα του και τα οποία είναι ως επί το πλείστον αβλαβή, το μητρικό γάλα παρέχει προστασία από άλλα εξωγενή βακτηρίδια.
• Το νεογνό προσλαμβάνει το πρωτόγαλα – πύαρ ως πρώτη τροφή, που είναι γι΄αυτό κυριολεκτικά ΔΩΡΟ ΖΩΗΣ.

Το πύαρ:

• Είναι πηγή θρεπτικών συστατικών, σε αναλογία και ισορροπία ιδανική για την ανάπτυξη του νεογνού
• Είναι φορέας πολλών βιοχημικών μηνυμάτων για τη λειτουργία του ανοσοποιητικού του συστήματος
• Προστατεύει από λοιμώξεις
• Βοηθά στη γρήγορη πρώτη κένωση και την αποβολή του μηκωνίου
• Είναι πλούσιο σε βιταμίνη Α
• Ποσότητα ιδανική για το στομάχι του νεογνού.

Μελετώντας τα οφέλη του μητρικού θηλασμού κατά την πρώτη ώρα στο νεογνό, παρατηρούμε και αξιολογούμε παράλληλα τη σπουδαιότητα και τα οφέλη, σε ό,τι αφορά τη σωματική και ψυχική υγεία και της μητέρας.

Οφέλη για τη Σωματική Υγεία της μητέρας

Ο πρώτος θηλασμός μετά τον τοκετό βοηθά:

• Στη σύσπαση της μήτρας αμέσως μετά τον τοκετό
• Στην αποβολή του πλακούντα
• Στη μείωση πιθανής αιμορραγίας
• Στην ενεργοποίηση του μηχανισμού λειτουργίας των ορμονών, ο οποίος κινδυνεύει να διαταραχθεί εάν δεν ξεκινήσει έγκαιρα ο θηλασμός.

Ορμόνες ρυθμιστές του θηλασμού

• Η προλακτίνη ή ορμόνη της μητρότητας
• Η ωκυτοκίνη ή ορμόνη της αγάπης

Οφέλη για τη Ψυχική Υγεία της μητέρας

• Οι μητέρες βιώνουν μια απερίγραπτη χαρά όταν πρωτοβλέπουν το μωρό τους. Η αρχή ενός μεγάλου δεσμού ανάμεσα στη μητέρα και στο παιδί της έχει μόλις αρχίσει.
• Γυναίκες που θηλάζουν από την πρώτη ώρα αποκτούν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση.
• Έχουν λιγότερο άγχος για την πορεία του θηλασμού γιατί έχουν ήδη κάνει το πρώτο μεγάλο βήμα.
• Χτίζουν γερά θεμέλια για την ψυχοσωματική ανάπτυξη του παιδιού τους και ενισχύουν τη δική της ψυχική υγεία και ασφάλεια.
• Είναι ήρεμες, χαλαρές και στοργικές με το παιδί τους. Μιλάνε περισσότερο μαζί του και το αποχωρίζονται μόνο αν είναι απαραίτητο και με μεγάλη δυσκολία.