Καρκίνος της Ουροδόχου Κύστης

Γενικές Πληροφορίες

Ο Καρκίνος της Κύστης ξεκινά από την εσωτερική επιφάνεια της Ουροδόχου Κύστης. Αποτελεί τον δεύτερο πιο συχνό τύπο καρκίνου του ουρογεννητικού και μπορεί να εμφανιστεί σε άνδρες και γυναίκες ανεξαρτήτως ηλικίας, αν και είναι πιο συχνός σε άνδρες πιο προχωρημένης ηλικίας.

Το 90% των ασθενών με καρκίνο κύστης είναι άνω των 55-60 ετών και η μέση ηλικία διάγνωσης είναι περίπου τα 73 έτη. Στις γυναίκες, ο καρκίνος της κύστης είναι σπανιότερος, αλλά συνήθως έχει πιο καθυστερημένη διάγνωση και χειρότερη πρόγνωση.

Όπως όλοι οι καρκίνοι, ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης είναι πιο εύκολο να αντιμετωπιστεί όταν διαγνωστεί έγκαιρα. Ωστόσο, ο καρκίνος της κύστης έχει δυστυχώς από τα υψηλότερα ποσοστά υποτροπής, που σημαίνει ότι πολύ συχνά επιστρέφει τουλάχιστον μία φορά σε ασθενείς που έχουν ήδη λάβει θεραπεία. 

Παράγοντες Κινδύνου  

Ο κυριότερος παράγοντας κινδύνου για εμφάνιση καρκίνου στην κύστη είναι το κάπνισμα. Οι καπνιστές παρουσιάζουν 4-7 φορές υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου ουροδόχου κύστης σε σύγκριση με τους μη καπνιστές. 

Άλλοι παράγοντες κινδύνου είναι η έκθεση σε χημικές ουσίες που βρίσκονται συχνά στη βιομηχανία βαφών, χρωμάτων, εκτυπώσεων, υφασμάτων και δερμάτων, ο χρόνιος ερεθισμός της εσωτερικής επιφάνειας της κύστης από ουρολοιμώξεις και ξένα σώματα (όπως οι ουροκαθετήρες μακράς χρήσης και οι πέτρες της ουροδόχου κύστης) και τέλος, η λήψη κάποιων φαρμάκων και η παρουσία σπάνιων συνδρόμων.  

Συμπτώματα

Το κύριο σύμπτωμα του Καρκίνου της Ουροδόχου κύστης (~ 80% των περιπτώσεων) είναι η παρουσία αίματος στα ούρα – έστω και για μία μόνο φορά. Τα ούρα μπορεί να φαίνονται κόκκινα, ροζ ή καφέ/στο χρώμα της σκουριάς. 

Μερικές φορές, αίμα βρίσκεται στα ούρα μόνο μετά από μικροσκοπικό έλεγχο. Στις γυναίκες, η παρουσία αίματος στα ούρα μπορεί εύκολα να μπερδευτεί με περίοδο, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε καθυστερημένη διάγνωση. 

Άλλα συμπτώματα μπορεί να είναι η συχνή ή/και επιτακτική ανάγκη για ούρηση, ο πόνος ή το αίσθημα καύσου κατά την ούρηση, η ανεξήγητη απώλεια βάρους, ο πόνος στη μέση ή στην κοιλιά, το αίσθημα κόπωσης και τέλος, οι ουρολοιμώξεις που επιμένουν ή υποτροπιάζουν γρήγορα παρά τη θεραπεία με αντιβιοτικά. 

Διάγνωση

Η διάγνωση του καρκίνου της ουροδόχου κύστης βασίζεται στη διενέργεια διάφορων εξετάσεων. Συνοπτικά, οι εξετάσεις που θα μπορούσαν να προσφερθούν είναι: 

• Κυτταρολογική εξέταση ούρων: Δείγμα ούρων εξετάζεται για παρουσία καρκινικών κυττάρων. 
• Κυστεοσκόπηση: Είναι η κυριότερη εξέταση για τη διάγνωση καρκίνου της κύστης και περιλαμβάνει τον απευθείας έλεγχο της εσωτερικής επιφάνειας της κύστης με ειδική εύκαμπτη κάμερα (εύκαμπτο κυστεοσκόπιο) με χρήση τοπικής αναισθησίας.
• Διουρηθρική εκτομή όγκου κύστης: Εάν βρεθεί όγκος στην κύστη τότε η/ο ασθενής θα οδηγηθεί στο χειρουργείο όπου με χρήση αναισθησίας θα γίνει αφαίρεση των όγκων και αποστολή για ιστολογική εξέταση («βιοψία»). 
• Υπερηχογράφημα ουροποιητικού συστήματος: Μπορεί να αναδείξει -ιδίως μεγάλους- όγκους στην κύστη ή διάταση των νεφρών/ουρητήρων από απόφραξη.    
• Αξονική ή μαγνητική (σε περιπτώσεις) τομογραφία θώρακος/ουρογραφία: Επιτρέπει τον έλεγχο του μεγέθους του καρκίνου και δίνει πληροφορίες για πιθανή ταυτόχρονη παρουσία καρκίνου στους νεφρούς ή στους ουρητήρες ή για μεταστάσεις στους λεμφαδένες της πυέλου ή σε άλλα όργανα. 

Αντιμετώπιση του καρκίνου της κύστης

Η αντιμετώπιση του καρκίνου της κύστης εξαρτάται στενά από το στάδιο της νόσου. Αν ο καρκίνος δεν έχει φτάσει στα βαθύτερα στρώματα του τοιχώματος της κύστης τότε χρησιμοποιείται η διουρηθρική εκτομή συχνά σε συνδυασμό με εγχύσεις στην κύστη χημειοθεραπευτικών ή ανοσοθεραπευτικών φαρμάκων (επιρουμπικίνη ή μιτομυκίνη-C και BCG, αντίστοιχα) βάσει πρωτοκόλλων. 

Αν ο καρκίνος έχει διηθήσει τα βαθυτερα στρώματα της κύστης (μυοδιηθητικός καρκίνος) τότε οι ασθενείς συνήθως λαμβάνουν σχήμα χημειοθεραπείας πρώτα (νεοεπικουρική χημειοθεραπεία) ακολουθούμενο από χειρουργική αφαίρεση της κύστης και των λεμφαδένων της πυέλου (ρομποτική ή ανοικτή ριζική κυστεκτομή και εκτροπή ούρων με χρήση εντερικών τμημάτων) ή - σε επιλεγμένα περιστατικά- διατήρηση κύστης και ακτινοθεραπεία. 

Για περισσότερες πληροφορίες και προγραμματισμένα ραντεβού με το γιατρό καλέστε στο 2410 996000 και 2410 996014.

Κώστας Δημητρόπουλος, MD, PhD, FEBU, Χειρουργός Ουρολόγος – Ανδρολόγος συνεργάτης ΙΑΣΩ Θεσσαλίας, Διευθυντής Ρομποτικής & Ελάχιστα  Επεμβατικής Ουρολογίας / Υπεύθυνος Τομέα Διάγνωσης & Αντιμετώπισης Καρκίνου Ουροδόχου Κύστης, Aberdeen Royal Infirmary, Μ. Βρετανία, Επισκέπτης Επίκουρος Καθηγητής Ουρολογίας, Πανεπιστήμιο Κύπρου, Senior Clinical Lecturer, University of Aberdeen, UK