Η Πρόοδος της Ογκοπλαστικής Χειρουργικής στη Θεραπεία του Καρκίνου του Μαστού
Πλέον όλο και περισσότερες γυναίκες με διάγνωση καρκίνου του μαστού μπορούν να διατηρήσουν το στήθος τους ή να αποκτήσουν άμεσα ένα νέο/ανακατασκευασμένο μαστό
Εισαγωγή στην Ογκοπλαστική Χειρουργική
Η Ογκοπλαστική Χειρουργική αποτελεί τη μετεξέλιξη της Χειρουργικής Ογκολογίας του μαστού και βασίζεται στο συνδυασμό τεχνικών Πλαστικής Χειρουργικής και Χειρουργικής Ογκολογίας, με σκοπό την επίτευξη άριστου ογκολογικού και αισθητικού αποτελέσματος για την ασθενή που διαγιγνώσκεται με καρκίνο του μαστού. Η προσέγγιση αυτή όχι μόνο συμβάλλει στην ψυχική και συναισθηματική ευεξία της γυναίκας, αλλά προσφέρει και εξαιρετική ποιότητα ζωής.
“Αποτελεί μια επέμβαση-σταθμό στην ιστορία της Ογκοπλαστικής Χειρουργικής μαστού, καθώς συνοδεύεται από ελάχιστο μετεγχειρητικό πόνο, φυσικό αισθητικό αποτέλεσμα, ενώ διαρκεί λιγότερο χρόνο και έχει λιγότερες επιπλοκές στις περιπτώσεις ασθενών”
Η Σημασία του Προληπτικού Ελέγχου
Όπως είναι φυσικό, το μεγάλο βάρος έχει πέσει στις μέρες μας στη μεγάλη αξία του σωστού προληπτικού - προσυμπτωματικού ελέγχου, τον οποίο δεν πρέπει να αγνοεί καμία γυναίκα που ανήκει στο γενικό πληθυσμό (χωρίς επιβαρυντικούς παράγοντες κινδύνου) και έχει ηλικία άνω των 40 ετών: θα πρέπει να περιλαμβάνει αυτοεξέταση ανά μήνα και κλινική εξέταση από Χειρουργό Μαστού - Μαστολόγο, ψηφιακή μαστογραφία και καθοδηγούμενο απ’ τα ευρήματα υπερηχοφράφημα μαστών ετησίως, πάντα σε εξειδικευμένη μονάδα μαστού. Το Κέντρο Μαστού του ΙΑΣΩ Θεσσαλίας προσφέρει όλα τα παραπάνω με πλήρη αξιολόγηση των ευρημάτων και επί ενδείξεων, περαιτέρω ανάλυση με τομοσύνθεση και μαγνητική μαστογραφία.
Ωστόσο, παρόλο το μεγάλο ποσοστό συμμόρφωσης των γυναικών με τα πρωτόκολλα του προσυμπτωματικού ελέγχου, πολλές ασθενείς διαγιγνώσκονται με καρκίνο του μαστού σε προχωρημένο στάδιο ή/και με μη ευνοϊκό ιστολογικό τύπο, σε όλο και μικρότερες ηλικίες. Για τις υποομάδες των ασθενών αυτών, τόσο η σύγχρονη Ογκολογία όσο και η Ογκοπλαστική Χειρουργική προσφέρουν εξαιρετικά αποτελέσματα.
Στα παλαιότερα χρόνια, όγκοι που καταλάμβαναν πάνω από το 20% του συνολικού όγκου του μαστού ή βλαβες που, αν και ήταν μικρότερου μεγέθους, εντοπίζονταν σε νευραλγικά σημεία του μαστού (άνω - έσω τεταρτημόριο, κεντρικά - άνω, υποθηλαία), είτε αντιμετωπίζονταν με μαστεκτομή είτε συντηρητικά με ογκεκτομή, αφήνοντας όμως μεγάλα ελλείμματα στο μαστό, άσχημες υπερτροφικές ουλές, ασυμμετρία σε σχέση με τον υγιή μαστό και φυσικά επηρέαζαν αρνητικά την ποιότητα ζωής της ασθενούς.
Τεχνικές Ογκοπλαστικής και Θεραπευτικές Επιλογές
Στις μέρες μας μια τέτοια προσέγγιση δεν είναι αποδεκτή. Πλέον, οι γυναίκες με σχετικά μεγάλους όγκους έχουν τη δυνατότητα να διατηρήσουν το μαστό τους ανεξαρτήτως εντόπισης αυτών, με τις τεχνικές της θεραπευτικής μαστοπλαστικής (therapeutic mammoplasty) και των τοπικών κρημνών διατιτραινόντων αγγείων (local perforator flaps) να προσφέρουν άριστο ογκολογικό και αισθητικό αποτέλεσμα. Όπου αυτό δεν είναι εφικτό αρχικά, οι προηγμένες συστηματικές θεραπείες (ενδοκρινική θεραπεία, νέο - επικουρική/neo-adjuvant χημειοθεραπεία, ανοσοθεραπεία) προηγούνται της χειρουργικής επέμβασης και υποσταδιοποιούν (μικραίνουν) τον όγκο, κάνοντάς τον εξαιρέσιμο χωρίς την ανάγκη μαστεκτομής σε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό ασθενών. Δε θα πρέπει να παραλείψουμε βεβαίως και τη μεγάλη συνεισφορά της μετεγχειρητικής ακτινοθεραπείας στην ομάδα των ασθενών αυτών, που πλέον έχει εξελιχθεί σημαντικά τόσο σε πρωτόκολλα θεραπειών όσο και σε υλικοτεχνική υποδομή.
“Οι επεμβάσεις αυτές είναι πολύπλοκες και απευθύνονται συνήθως σε γυναίκες χωρίς σοβαρές συνοσηρότητες, μη καπνιστές και με μη νοσογόνο παχυσαρκία”
Ανακατασκευή Μαστού: Διατήρηση και Αποκατάσταση
Ακόμα όμως και στις περιπτώσεις γυναικών που ο μαστός δεν μπορεί να διατηρηθεί, είτε λόγω πολυεστιακής εντόπισης του καρκίνου είτε λόγω μεγάλου μεγέθους του όγκου και αντενδείξεως της προεγχειρητικής συστηματικής θεραπείας, η Ογκοπλαστική Χειρουργική προσφέρει εκτομή του μαστού με διατήρηση του δέρματος και της θηλής και άμεση αποκατάσταση με ένθεμα σιλικόνης ή αυτόλογο μόσχευμα/ιστό στο ίδιο χειρουργείο. Δίνεται έτσι η δυνατότητα στις γυναίκες να αποκτήσουν ένα νέο - ανακατασκευασμένο στήθος χρησιμοποιώντας τη νέα, εξελιγμένη τεχνική τοποθέτησης του ενθέματος πάνω από το θωρακικό μυ, στη φυσική ανατομική θέση του μαστού δηλαδή, καλυμμένο με ειδικό ακυτταρικό δερματικό πλέγμα.
Αποτελεί μια επέμβαση - σταθμό στην ιστορία της Ογκοπλαστικής Χειρουργικής μαστού, καθώς συνοδεύεται από ελάχιστο μετεγχειρητικό πόνο, φυσικό αισθητικό αποτέλεσμα, ενώ διαρκεί λιγότερο χρόνο και έχει λιγότερες επιπλοκές στις περιπτώσεις ασθενών, που χρήζουν μετεγχειρητικής ακτινοθεραπείας σε σχέση με την παλαιά υπο - μυϊκή τεχνική.
Στο ίδιο χειρουργείο πραγματοποιείται επίσης και η επέμβαση συμμετροποίησης στον αντίπλευρο υγιή μαστό, εφόσον αυτό απαιτείται. Καθώς οι επεμβάσεις αυτές είναι πολύπλοκες, η κατάλληλη επιλογή των «υποψήφιων» ασθενών είναι το «κλειδί» για την ελαχιστοποίηση των επιπλοκών και για την προσφορά ενός άριστου ογκολογικού και αισθητικού αποτελέσματος. Απευθύνονται συνήθως σε γυναίκες χωρίς σοβαρές συνοσηρότητες, μη καπνιστές και με μη νοσογόνο παχυσαρκία. Ακόμα και οι γυναίκες αυτές όμως, έχουν τη δυνατότητα να αποφύγουν την επίπεδη/flat μαστεκτομή, καθώς η Goldilocks τεχνική δημιουργεί ένα νέο μεν αλλά μικρότερο και χωρίς θηλή στήθος και συνεπώς προτείνεται μειωτική επέμβαση στο αντίπλευρο υγιές για την επίτευξη συμμετρίας. Για όλες τις ασθενείς που απαιτείται αφαίρεση της θηλής, οι προηγμένες τεχνικές αποκατάστασης είτε με τοπικό δερματικό κρημνό είτε με τρισδιάστατη δερματογραφία (tattoo) προσφέρουν άριστο αισθητικό αποτέλεσμα. Σε όλες τις περιπτώσεις, η πλήρης ενημέρωση της ασθενoύς και η ενεργός συμμετοχή της στη διαδικασία λήψης αποφάσεων που αφορούν τη θεραπεία της, είναι υψίστης σημασίας.
Κέντρο Μαστού ΙΑΣΩ Θεσσαλίας
Στο τμήμα Χειρουργικής Μαστού του Κέντρου Μαστού του ΙΑΣΩ Θεσσαλίας πραγματοποιείται όλο το εύρος των προηγμένων επεμβάσεων της Ογκοπλαστικής Χειρουργικής του μαστού που προαναφέρθηκαν και σε συνεργασία με τα Ακτινολογικό, Ογκολογικό και Ακτινοθεραπευτικό τμήματα προσφέρεται ολοκληρωμένη και εξατομικευμένη προσέγγιση στη θεραπεία του καρκίνου του μαστού, η οποία είναι πάντα εγκεκριμένη από το εβδομαδιαίο ογκολογικό συμβούλιο.
Γεώργιος Μπούτσικος, MD, Phd, FRCS, FEBS, CEBS, Ογκοπλαστικός Χειρουργός Μαστού, Υπεύθυνος Χειρουργός Κέντρου Μαστού ΙΑΣΩ Θεσσαλίας