Διατροφή κατά τη διάρκεια της θεραπείας ενάντια του καρκίνου: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε
Ανδρομάχη – Ειρήνη Μπάλλα
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, MSc
Εξειδικευμένη στις Διατροφικές Διαταραχές & την Παχυσαρκία
Συνεργάτης ΙΑΣΩ Θεσσαλίας
Μερικές φορές ο καρκίνος ή η θεραπεία που καλείται να ακολουθήσει ο ασθενής επηρεάζουν αισθητά την όρεξη.
Παρόλο που η διάθεση για φαγητό είναι μειωμένη, είναι σημαντικό να διατηρηθούν οι ημερήσιες προσλαμβανόμενες θερμίδες, καθώς και το ποσοστό της πρωτεΐνης και των υγρών σε επαρκείς ποσότητες. Οι παρακάτω, λοιπόν, συμβουλές - πληροφορίες θα βοηθήσουν για να σχεδιαστεί το πλάνο των γευμάτων που θα είναι ταυτόχρονα δελεαστικό αλλά και θρεπτικό για τον ασθενή.
Ωστόσο, δεν είναι λίγες οι φορές κατά τις οποίες το κοντινό περιβάλλον του ασθενή, οικογένεια και φίλοι, ασυνείδητα δημιουργούν άγχος πιέζοντας ή αναγκάζοντας τον να καταναλώσει συγκεκριμένες τροφές. Ο θεράπων ιατρός σας, είναι αυτός που θα σας συμβουλέψει, σε συνεργασία και με τον διατροφολόγο, για το αν και πόσο θα πρέπει να ακολουθήσετε συγκεκριμένες διατροφικές οδηγίες.
Σε περιπτώσεις προχωρημένου καρκίνου, δυστυχώς, η κατανάλωση τροφής δε μπορεί να επηρεάσει την έκβαση της ασθένειας ή της θεραπείας. Σε αυτές τις περιπτώσεις η προσπάθεια να υιοθετήσει ο ασθενής συγκεκριμένες διατροφικές οδηγίες, όπως η δίαιτα χαμηλή σε νάτριο ή σε λιπαρά, φαίνεται πως δεν είναι πρακτική.
Ώρα γεύματος
- Μικρά και συχνά γεύματα. Καταναλώστε μικρά γεύματα καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας και αποφύγετε τη μεγαλύτερη ποσότητα φαγητού στα κυρίως.
- Προγραμματισμένα γεύματα. Είναι βοηθητικό να τρώτε με βάση τα ωράρια προκαθορισμένων γευμάτων και όχι σύμφωνα με την όρεξη.
- Τρώω περισσότερο όταν πεινάω. Επωφεληθείτε από τις στιγμές που αισθάνεστε καλύτερα για να φάτε περισσότερο.
- Όχι υγρά μαζί με τα γεύματα. Τα υγρά μπορούν να δημιουργήσουν πληρότητα και να περιορίσουν την πρόσληψη τροφών. Γι’ αυτό η κατανάλωση υγρών συνιστάται τουλάχιστον μισή ώρα πριν ή μετά το γεύμα.
- Ευχάριστη ατμόσφαιρα. Δημιουργήστε ένα όμορφο περιβάλλον που θα σας επηρεάζει θετικά (πχ. μουσική, κεριά, κ.ά.).
- Πιο ελκυστικά γεύματα. Ποικιλία τροφίμων σε χρώματα και υφές.
- Αποφυγή έντονων μυρωδιών. Ορισμένες μυρωδιές προκαλούν μείωση όρεξης ή ναυτία. Προσπαθήσετε να καταναλώνετε τροφές που η μυρωδιές τους είναι ήπιες.
Ώρα ενδιάμεσων γευμάτων
Οποιαδήποτε ώρα
Επιλέξτε κρύα πιάτα ή πιάτα σε θερμοκρασία δωματίου. Είναι πιο ελκυστικά και έχουν λιγότερο έντονες μυρωδιές, όπως για παράδειγμα, κρύα σάντουιτς ή σαλάτες με βάση το κοτόπουλο, τον τόνο ή το αυγό αλλά και ορισμένα ροφήματα (Smoothies).
Αύξηση θερμίδων
Κατά τη διάρκεια ασθένειας, η ανάγκη για θερμίδες και πρωτεΐνες είναι μεγαλύτερη από το συνηθισμένο. Συνιστώνται οι παρακάτω προτάσεις για να αυξήσετε τον αριθμό των θερμίδων :
- Βούτυρο ή έλαια. Προσθέστε βούτυρο, ελαιόλαδο ή μαργαρίνη σε πατάτες, ψωμί, τοστ, ρύζι, ζυμαρικά, λαχανικά και σούπες.
- Φυστικοβούτυρο ή ταχίνι ή άλλα βούτυρα ξηρών καρπών.
- Κρουασάν ή μπισκότα ή μπάρες δημητριακών.
- Αβοκάντο ή guacamole σε σαλάτες και σάντουιτς.
- Λιναρόσπορους, σπόρους ηλίανθου και κολοκύθας σε σαλάτες, αλλά και στο γιαούρτι, smoothies, δημητριακά και granola.
- Φρούτα σε κονσέρβα με σιρόπι ή φρέσκα προσθέτοντας μέλι ή σιρόπι αγάυης.
- Πίτες, κέικ, πουτίγκα με παγωτό ή σαντιγί.
- Ποτά που περιέχουν θερμίδες, όπως χυμό φρούτων, λεμονάδα, ποτά με γεύση φρούτων, κακάο, μιλκσέικ και Smoothie.
Αύξηση Πρωτεΐνης
Η πρωτεΐνη είναι σημαντική για την ανάπτυξη, την υγεία και την αποκατάσταση του μυϊκού ιστού. Ορισμένες προτάσεις συνιστούν:
- Επιπλέον λευκό κρέας, πουλερικά, ψάρι, τυρί ή φασόλια.
- Σαλάτες με βάση το κρέας, το κοτόπουλο, τη γαλοπούλα και το τόνο.
- Δημιουργία γάλακτος υψηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνες: Προσθέστε 1/4 φλ. γάλα σε σκόνη σε 1 φλ. πλήρες γάλα ή προσθέστε 1 φλ. γάλα σε σκόνη σε 1 κιλό πλήρες γάλα. Χρησιμοποιήστε το ως ποτό, προσθέτοντας βρόμη.
- Παρασκευασμένο συμπλήρωμα πρωτεΐνης
Εκτός από την κατανάλωση κόκκινου κρέατος, τα παρακάτω τρόφιμα είναι εξίσου καλές πηγές πρωτεϊνών:
- Ψάρι
- Κοτόπουλο
- Τυρί
- Γιαούρτι
- Γάλα
- Smoothies
- Αυγά
- Φασόλια
- Φακές
- Ρεβίθια
- Κινόα
- Φαγόπυρο
- Τυρί τόφου
- Άγριο ρύζι
- Βρόμη
- Φυστικοβούτυρο
- Ξηροί καρποί (αμύγδαλα, κάσιους, καρύδια, πασατέμπο)
- Σπόροι chia
- Σπανάκι
- Αβοκάντο
Υγρά
Tο κλειδί για να βοηθήσετε το σώμα σας κατά την θεραπεία είναι να πίνετε τουλάχιστον 2 λίτρα υγρών την ημέρα, εκτός εάν ο γιατρός σας έχει περιορίσει την πρόσληψη. Επιλέξετε ποτά που περιέχουν θερμίδες. Εάν σας φαίνονται πολύ γλυκά, δοκιμάστε αρωματισμένο νερό ή αραιωμένους χυμούς φρούτων.
Πολυβιταμίνη
Εάν η απώλεια της όρεξης σας, σας εμποδίζει να τρώτε καλά, εξετάστε τη πιθανή λήψη μιας πολυβιταμίνης προκειμένου να προσλάβετε τα απαραίτητα μέταλλα και βιταμίνες. Ελέγξτε την ετικέτα και αναζητήστε μια πολυβιταμίνη που δεν θα σας δίνει περισσότερο από το 100% της ημερήσιας κάλυψης όλων των βιταμινών και των μετάλλων.