Σακχαρώδης Διαβήτης και Πάσχα - Πριν και Μετά

Ριζούλης Ανδρέας
Ενδοκρινολόγος
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
Συνεργάτης ΙΑΣΩ Θεσσαλίας
Μέλος Διαβητολογικής Ομάδας ΙΑΣΩ Θεσσαλίας

 

Το Πάσχα αποτελεί μια ιδιαίτερη διατροφική περίοδο για όλους μας, πολύ δε περισσότερο για τα άτομα που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη.

Δύο είναι οι βασικοί περίοδοι που οφείλει να προσέχει ο σακχαροδιαβητικός. Πρώτα έχουμε την περίοδο της νηστείας (όπως και κάθε νηστεία), η οποία είναι και η δυσκολότερη, καθώς η διατροφή εδώ έχει πλέον ως βάση τον υδατάνθρακα. Ο διαβητικός θα πρέπει να είναι ενημερωμένος γύρω από τις τροφές που έχουν αυξημένο γλυκαιμικό δείκτη, ποιες μορφές υδατάνθρακα είναι αυτές που θα αυξήσουν περισσότερο το σάκχαρο στο αίμα του και ποιοι συνδυασμοί φαγητών μπορούν να γίνουν ώστε ο υδατάνθρακας που αναπόφευκτα καταναλώνουμε στην περίοδο της νηστείας να απορροφηθεί όσο το δυνατόν πιο αργά και να αποφύγουμε τις έντονες μεταγευματικές αυξομειώσεις του σακχάρου.

Μετά τη νηστεία ακολουθούν αναπόφευκτα μερικές ημέρες υπερβολικού φαγητού. Όσο σύντομη όμως και αν είναι αυτή η δεύτερη περίοδος συγκριτικά με την περίοδο της νηστείας, τόσο εύκολα μπορεί να δημιουργήσει ανεπιθύμητες επιπλοκές τόσο στη ρύθμιση του διαβήτη, όσο και σε άλλα όργανα όπως η χολή, το έντερο και το πάγκρεας.

Η αλήθεια είναι πως ο ασθενής με διαβήτη οφείλει να είναι εξίσου προσεχτικός και σε αυτές τις ημέρες καθώς το παραδοσιακό πασχαλινό τραπέζι περιλαμβάνει πολλά διαφορετικά εδέσματα, που περιέχουν συνήθως πολλές θερμίδες αλλά και υψηλά ποσοστά χοληστερίνης και λίπους. Τι θα πρέπει λοιπόν να γνωρίζει ο ασθενής που πάσχει από σακχαρώδη διαβήτη;

Βασική γνώση είναι πως το κατσίκι είναι λιγότερο λιπαρό από το αρνί.

Τα 100gr. άψητου κρέατος (κατσικιού ή αρνιού) παρέχουν περίπου 370 θερμίδες, οι περισσότερες εκ των οποίων όμως προέρχονται από την καύση του λίπους. Ο πασχαλινός οβελίας αποτελεί κυρίως πηγή πρωτεΐνης υψηλής βιολογικής αξίας, καθώς επίσης πηγή πολλών βιταμινών (συμπλέγματος Β) αλλά και απαραίτητων ιχνοστοιχείων όπως σιδήρου και φωσφόρου.

Κατανάλωση κρέατος και χοληστερίνη:

Πείτε ναι: Αρνάκι γάλακτος, κουνέλι, κοτόπουλο και γαλοπούλα χωρίς πέτσα.

Με μέτρο: Άπαχο κρέας, μοσχάρι και χοιρινό χωρίς λίπος, λουκάνικα από μοσχάρι ή κοτόπουλο.

Πείτε όχι: Εντόσθια, πέτσα, χοιρινό λουκάνικο, σαλάμι, μπέικον.

Να θυμάστε πως οι φυτικές ίνες εμποδίζουν την απορρόφηση της χοληστερίνης από τον οργανισμό δημιουργώντας ένα προστατευτικό υπόστρωμα στο στομάχι . Μια πρόταση είναι η κατανάλωση μαζί με το κρέας ποσότητας σαλάτας, χωρίς πολύ λάδι. Προτιμήστε φρέσκες σαλάτες με ποικιλία λαχανικών.

Αυγά

Το τσούγκρισμα των αυγών αποτελεί παράδοση του ελληνικού Πάσχα, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα αυγά (και ειδικά ο κρόκος τους) αυξάνουν την χοληστερίνη και ως εκ τούτου η κατανάλωσή τους πρέπει να γίνεται με προσοχή μέσα στις γιορτές. Η ημερήσια κατανάλωση εξαρτάται από το επίπεδο της χοληστερόλης μας, τον κίνδυνο για καρδιακή νόσο και τη γενική υγεία σας.

Τα αυγά είναι καλή πηγή πρωτεΐνης, ενώ περιέχουν επίσης βιταμίνες του συμπλέγματος Β-12 και Α.

Ένα μετρίου μεγέθους αυγό περιέχει περίπου 75-80 θερμίδες, 6 gr. πρωτεΐνης, 5 gr. λίπους και κυρίως γύρω στα 220 mg χοληστερίνης. Από πρόσφατες μελέτες μάλιστα φάνηκε για πρώτη φορά ότι η κατανάλωση λογικής ποσότητας αυγού, έχει προστατευτική δράση ενάντια στο διαβήτη καθώς παρέχει πολύτιμα θρεπτικά συστατικά που επηρεάζουν τη διαδικασία μεταβολισμού της γλυκόζης και την εκδήλωση της ήπιας φλεγμονής. Πείτε ναι στην κατανάλωση κυρίως βραστών αυγών αλλά με μέτρο, ενώ αν έχετε ήδη υψηλή χοληστερόλη, δεν θα πρέπει να καταναλώνετε περισσότερα από 200 χιλιοστόγραμμα χοληστερίνης καθημερινά. Αυτό σημαίνει ότι ένα μεγάλο αυγό σας βάζει κοντά στο όριο.

Τέλος, τα πασχαλινά κουλουράκια και τσουρέκια λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε αυγά, βούτυρο και ζάχαρη, τα καθιστά αμέσως το νούμερο ένα «επικίνδυνο» τρόφιμο στα άτομα σε διαβήτη. Μια υγιεινή λύση αν θέλετε να καταναλώσετε γλυκά είναι η παρασκευή τους με χρήση γλυκαντικών ουσιών, που θα τα κάνει καταλληλότερα για τα διαβητικά άτομα.

Και μετά το Πάσχα;

Για μετά την πασχαλινή περίοδο οφείλουμε να βοηθήσουμε τον οργανισμό μας να κάψει το περιττό λίπος ακολουθώντας τις αρχές της Μεσογειακής, ισορροπημένης Διατροφής. Παράλληλα, πρέπει να δώσουμε στο σώμα μας το απαραίτητο χρονικό διάστημα να προσαρμοστεί στις διατροφικές αλλαγές, ξεκινώντας άμεσα την προσπάθειά και θέτοντας πάντα ρεαλιστικούς στόχους.

Η φύση, η ξεκούραση, ο οβελίας και τα τσουρέκια, είναι πλέον παρελθόν. Η ζυγαριά όμως μας επαναφέρει στην πραγματικότητα και τα λίγα παραπάνω κιλά, τίμημα της ξενοιασιάς, μας υπενθυμίζουν τις ανάγκες του σώματός μας.

Τι πρέπει να κάνουμε;

α) Όχι στις υπερβολές. Αποφυγή εξαντλητικής δίαιτας ή δίαιτας express. Το μόνο που καταφέρνουν είναι να αποδυναμώνουν τον οργανισμό μειώνοντας τον βασικό μεταβολισμό.

β) Ο "χρυσός" ρυθμός απώλειας βάρους είναι της τάξεως του 0,5- 1 κιλό ανά εβδομάδα και όχι παραπάνω.

γ) Προτιμήστε τη μεσογειακή διατροφή. Προσπαθείστε να καταναλώνετε συχνά μέσα στην εβδομάδα όσπρια, λαδερά και ψάρια (κυρίως λιπαρά) έναντι του κόκκινου κρέατος, αλλά και ημιάπαχα γαλακτοκομικά ώστε να μειωθεί η πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών και χοληστερόλης.

δ) Ακολουθείστε μια μέτρια φυσική δραστηριότητα (όπως αερόβια γυμναστική ή απλό περπάτημα με σταθερό βηματισμό) διάρκειας τουλάχιστον μίας ώρας και συχνότητας 5-6 φορές την εβδομάδα ή ακόμα και κάθε μέρα.

ε) Αποφύγετε το αλκοόλ και ενυδατωθείτε όσο καλύτερα μπορείτε. Η κατανάλωση νερού βοηθάει στην αποβολή των τοξινών όλων των προηγούμενων ημερών, ενώ παράλληλα συμμετέχει και στην απομάκρυνση της περίσσειας της γλυκόζης από τον οργανισμό.

Μην ξεχνάτε

• Την περίοδο του Πάσχα αλλά και μετά, μην παραλείπετε τις μετρήσεις σακχάρου.
• Η καλή ψυχολογία και η καλή παρέα τις ημέρες του Πάσχα αποτελούν τα απαραίτητα στοιχεία για να αντιμετωπίσουμε όλες τις δυσκολίες που μπορεί να προκύψουν από την απορρύθμιση του σακχάρου.

Χρόνια σας πολλά.